Ճանաչիր Հայկական գամփռին

Գամփռը, որ կոչվել է նաև Արալեզ, հազարամյակներ շարունակ եղել է հայ ժողովրդի հպարտության և սիրո առարկան։ Այն ներկայացնում է շների մի քանի տեսակ, որոնք բուծվում էին Հայաստանում և այժմ միավորված են մեկ անվան տակ։ Այդ տեսակները հետևյալն են՝

1. Բակապահ շուն կամ ուղղակի գամփռ․ պահպանում էր տան շրջակայքը։
2. Հոտապահ շուն կամ գելխեղդ․ այս շների դերը հոտերը և նախիրները գայլերից ու գողերից պահպանելն է։ Գելխեղդին զրահապատում էին, ինչը օգնում էր գազանների հետ մենամարտում։
3. Արջի որսի շուն կամ արջաշուն․ օգտագործվում էր միայն վարպետ գազանորսների կողմից՝ արջի որսի ժամանակ։ Արջից ավելի ուժեղ էր, հատկապես երբ զրահապատված էր լինում պողպատե ցցերով։
4. Որսաշուն, փոթորկաշուն, բարակ կամ թազի․ օգտագործվում էր աղվես, քարայծ, վայրի կատու, լուսան որսալու համար։ Նա շատ արագավազ ու թեթևոտն էր։ Մարդկանց վրա չէր հաչում։ Վիրավոր որսին հետապնդելու, նրա թաքնված տեղը գտնելու և հաչելով որսորդին իրենց մոտ կանչելու առանձին հատկություն ուներ։

Հայաստանում կային հատուկ շնաբուծարաններ, որոնք որսում էին գայլերի և շնագայլերի, զուգավորում շների հետ՝ ստանալով վերը նշված ցեղերը։

Գամփռներին այնքան էին սիրում, որ գամփռին սպանելը հավասարվում էր մարդասպանության։